Frustratieneurose


Gebrek aan bevestiging en emotionele verwaarlozing

In haar praktijk als psychiater kwam Anna Terruwe veel mensen tegen die te maken hadden met wat zij met de tijd de 'frustratieneurose' is gaan noemen. Deze mensen leden aan een gebrek aan bevestiging. Ze hadden in hun kindertijd niet het besef meegekregen dat zij van waarde waren, wat hen bleef achtervolgen in hun leven als volwassene. Veel mensen hebben in hun vroege kinderjaren de bevestiging gemist die zij nodig hadden.

Het tegenovergestelde van gebrek aan bevestiging is onvoorwaardelijke liefde: we worden geaccepteerd en van waarde geacht zonder dat daar voorwaarden aan verbonden worden. We hoeven niet op een of ander terrein een prestatie te leveren, willen we ons geliefd mogen weten. Onvoorwaardelijke liefde accepteert en omhelst de persoon zoals hij of zij is.

Als we van anderen geen bevestiging ontvangen, zullen we gaan proberen onszelf te bevestigen of bevestiging af te dwingen. Dat kan enerzijds doordat we ons boven anderen proberen te verheffen door hen de loef af te steken, of anderzijds doordat we anderen naar beneden pogen te duwen door de impressie te wekken dat zij minder zijn dan wij. Anna Terruwe ontdekte tijdens haar consultaties dat een hoop mensen, vooral ook politici, op deze manier bewondering proberen te verwerven in de ogen van anderen en dat dit neurotische vormen aan kan nemen. Er zijn daarentegen ook mensen die een dergelijke poging om zichzelf te bevestigen helemaal niet aandurven en daarom een heel laag besef van eigenwaarde hebben. Ze trekken zich terug en ook hun gedrag is neurotisch. Deze verschillende vormen van neurotisch gedrag bracht Terruwe samen onder de nieuwe noemer van frustratieneurose.

Drie aspecten spelen volgens Terruwe een rol bij het worden van een persoon. Ten eerste de lichamelijke kant van het opgroeien, waarbij we ook onze eigen context en de daarmee samenhangende grenzen moeten leren kennen en aanvaarden; ten tweede de psychische kant, die zij omschrijft als een ons naar de ander toekeren, een bereidheid om onvoorwaardelijk te geven; en ten derde de geestelijke kant: open zijn voor Gods wil en de bevestiging die Hij geeft. Zij benadrukt hierbij dat het geven van bevestiging aan de ander een vorm van zelfbevestiging wordt als deze gegeven wordt omwille van de effectiviteit daarvan als het gaat om het behalen van bepaalde resultaten. Het moet daarentegen gaan om affiniteit, een gerichtheid op de ander, zowel in kleine kring als in de maatschappij. Liefde is er zijn voor de ander. Liefde is de ander niet met onze liefde overweldigen, maar rekening houden met wat hij of zij aankan.

Bron bestaat niet meer.


Frustratieneurose ofwel EDS


De Emotionele Deprivatie Stoornis (EDS) werd voor het eerst in 1950 beschreven door de Nederlandse psychiater Dr. Anna A. Terruwe en werd toen eerst de Frustratieneurose en later door haar collega Dr. Conrad W. Baars in het Engels de Depriviation Neurosis genoemd. Dr. Terruwe ontdekte dat iemand symptomen van een angststoornis of van onderdrukte of verdrongen gevoelens kan vertonen terwijl de symptomen niet veroorzaakt worden door verdringing, maar het resultaat zijn van een tekort aan onvoorwaardelijke liefde in de kinderjaren.

Emotionele Deprivatie Stoornis is volgens Anna Terruwe dus een syndroom veroorzaakt door een tekort aan oorspronkelijke bevestiging en emotionele steun in een pril levensstadium. Een persoon kan met kritiek te maken hebben gehad, zijn/haar bestaan ontkend zijn, verwaarloosd, misbruikt of emotioneel afgewezen worden door ouders/verzorgers vanaf de prille kinderjaren, met als resultaat dat zijn/haar emotionele ontwikkeling ernstig wordt belemmerd. Personen die op deze wijze onvoldoende bevestiging of onvoorwaardelijk liefde in hun jeugd hebben gehad zijn later vaak niet in staat om emotioneel met volwassenen om te gaan, totdat zij oprechte bevestiging en liefde ontvangen van andere personen. Volwassenheid wordt volgens Anna Terruwe bereikt als er harmonie heerst tussen iemands lichaam, verstand, gevoelens en karakter en dit onder controle staat van de rede en wilskracht.

De behandeling van cliënten met EDS, die Anna Terruwe voorstond was die van wat we nu limited-reparenting zouden noemen, waarbij de focus ligt op de bevestiging van de cliënt als persoon, die in zekere zin de tekorten aan liefde, die ontstaan zijn in de jeugd tijdens de psychotherapiesessies besproken worden en empatisch geduid. De therapeut treedt in die zin op als de ouder/verzorger, die in de jeugd onvoldoende (emotioneel) aanwezig is geweest. Het is hierbij van belang dat de psychotherapeut een empatisch en congruent persoon is, zodat er duidelijk sprake kan zijn van een warme therapeutische relatie, die uiteindelijk de cliënt meer zelfvertrouwen moet geven en het overtuigende gevoel kan krijgen dat hij/zij er mag zijn. Anna Terruwe stelde ook dat het juist niet de bedoeling is om allerlei therapietechnieken te gaan toepassen maar dat het gaat om de psychologische betekenisnuance van bevestiging (Eng: affirmation): 'iemand laten merken, voelen dat hij geaccepteerd wordt zoals hij is'. Dit er het-er-mogen-zijn van de cliënt is het belangrijkste focuspunt in de therapie bij EDS.

Literatuur: Baars, Conrad W. & Anna A. Terruwe. Healing the Unaffirmed: Recognizing Emotional Deprivation Disorder. Rev. ed. Suzanne M. Baars and Bonnie N. Shayne (eds.) Staten Island, NY: St Pauls/Alba House, 2002. Herman Veekeman. Bevestiging, erfdeel en opdracht - Anna Terruwe. Eindhoven: Damon

Bron

 

Disclaimer Design by Visio Media